DZIEDZICZNOŚĆ

Kod genetyczny tak doskonale spełnia swoje zadanie, że każda roślina i zwierzę są podobne nie tylko do swych rodziców, ale również dziadków. Takie rodzinne podobieństwo nazywamy dziedzicznością. 

PROJEKTOWANIE ŻYCIA

Szczególną cechą kodu genetycznego jest to, że nie tylko przenosi z pokolenia na pokolenie cechy rodzinne z zadziwiającą dokładnością, ale również dopuszcza do powstawania niewielkich odmian w ich zestawie, dzięki czemu dwie rośliny czy dwoje zwierząt nigdy nie są identyczne. Jest to ważne, gdyż te drobne różnice pozwalają poszczególnym gatunkom zmieniać się i rozwijać.

Chłopiec czy dziewczynka? Klucz do dziedziczenia mieści się w chromosomach. Człowiek posiada 46 chromosomów. Kobiety mają ich 23 dobrane pary, mężczyźni również 23, ale w jednej z nich chromosomy różnią się od siebie. Te różniące się od siebie chromosomy decydują czy dziecko będzie chłopcem, czy dziewczynką i dlatego nazywane są one chromosomami płciowymi. Jeden z nich ma kształt litery X, drugi litery Y. Kobiety również posiadają jedną parę chromosomów płciowych, tyle że oba mają kształt litery X. Kiedy komórki rozrodcze powstają w toku mejozy liczba chromosomów jest dzielona na pół. U kobiety komórka rozrodcza zawsze otrzyma chromosom X, ponieważ ma ich dwa. Natomiast u mężczyzny połowa z nich otrzyma chromosom X, a druga połowa Y. Gdy więc komórki rozrodcze łączą się podczas zapłodnienia komórka jajowa może otrzymać z plemnikiem chromosom X lub Y. Jeśli otrzyma chromosom X dziecko będzie dziewczynką, jeśli Y chłopcem.

Pozostałe 44 chromosomy ułożone są w pary. Oba chromosomy w parze zawierają instrukcję genetyczną dla tych samych cech. W praktyce każda cecha ma swój kod w tym samym miejscu obu chromosomów. Miejsce to nosi nazwę locus genowego. Dzięki takiej budowie chromosomów każda cecha organizmu jest wypadkową działania dwu zestawów informacji. Większość cech jest jakby mieszanką obu zestawów, ale czasem do głosu dochodzi tylko jeden z nich, dominujący.